Anne Sütü ve Emzirme
GEBE VE ANNELERE VERİLECEK ANNE SÜTÜ EĞİTİM MATERYALİ
Neden Anne Sütü?
Çünkü Anne Sütü
En sağlıklı, en taze, en koruyucu, en temiz, en kolay ulaşılabilir, her an hazır, en ucuz, en doğal, en besleyici,
büyüme ve gelişme için en uygun, başka ek besine hatta suya bile gereksinim olmadan verilebilecek bebeğin tüm
gereksinimlerinin bir arada karşılandığı tek, mükemmel ve vazgeçilmez besindir.
Bebeğin her emzirmedeki ihtiyacına göre tüm yeterli ve gerekli besinleri içerir. Büyük bir çoğunluğu ana besin
kaynağımız olan “sudur”, ama geri kalan kısmı gelişme ve büyüme için gerekli, vitamin, protein, yağ ve
karbonhidratları en uygun bileşimde içerir, bu nedenle taklit edilemez, benzeri ya da biraz benzeri dahi yapılmaz.
Bebeği birçok hastalıktan, özellikle ishal, solunum yolu enfeksiyonları, astım, allerji, şeker hastalığı, kansızlık,
çocukluk çağı kanserleri, karın ağrıları, kabızlık gibi ve benzeri birçok hastalık ve sorundan korur
Anne sütü bebeğin ilk aşısıdır. Anne sütü ve emzirme, Dünyada yılda 1.500.000 bebeğin ölümünü, çok daha
fazlasının da hastalanmasını engellemektedir.
Ayrıca Anne Sütü
Annelerin de sağlığını korumaktadır. Emziren anneler doğumdan sonra kısa sürede toparlanırlar. Emzirme,
kansızlık, idrar yolu hastalıkları, özellikle meme ve yumurtalık kanseri gibi hastalıklardan anneyi korur. Anneyi ruhsal
olarak da olası doğum öncesi, doğum ve lohusalık dönemi sorunlarından korur.
Emzirmenin önemi nedir?
Bebeğin anne ile duygusal bağının kurulması, sürdürülmesi ve geliştirilmesi için, Annenin kendi sağlığı için,
bebeğin beslenmesi ve gelişimi için, en doğal beslenme biçimi olduğu, başka doğal bir yol olmadığı ve bebeğin diğer
yapay malzemelerle çok ciddi sağlık problemleri yaşama riski nedeni ile emzirme önemlidir.
Anne sütü ile beslenmeye ne zaman başlanmalıdır?
Bebek doğar doğmaz hemen anne sütüne başlanmalıdır,
İlk 6 ay boyunca sadece anne sütü verilmelidir, su dahil, başka bir ek gıdaya gerek yoktur.
Bebeğin 6. Ayından itibaren doğru ve gerekli ek besinlerle beraber, 2 yaşına kadar anne sütüne tamamlayıcı
beslenmenin yanı sıra devam edilmelidir.
Emzirme nasıl olmalıdır?
Bebek doğar doğmaz emzirmeye hemen başlanmalıdır, Anne rahat bir şekilde oturmalı ya da durumuna göre
yatmalı, Anne bebeğini, kendisi ve bebeği için en rahat biçimde olacak şekilde, kucağında yataya yakın bir şekilde
tutmalıdır. Anne bebeği
kendine yaklaştırmalı, ona doğru eğilmemelidir. Tensel ve görsel temas sağlanmalı, yani anne bebeğinin tenini
hissetmeli ve ona bakmalıdır.
Emzirme için bebeğin isteğinin olduğu her an uygundur. Bebeğin aranarak, ağzını tam olarak açtığı an
mükemmel emzirme şeklinin sağlanabileceği en uygun zamandır. Annenin, memesinin koyu kısmını bebeğin ağzının
alabildiği büyüklükte bebeğe vermesi yeterlidir. Bu “bebeğin ağzına alabildiği büyüklük”, zamana, annenin sabırlı
olmasına, bebeğinde alışmasına bağlıdır. Bunun için aşırı bir çabaya ve tedirginliğe gerek yoktur. Bebekler bunu
içgüdüleri ile kendiliklerinden çözebilirler. Bebeğin annenin memesinin koyu renkli kısmını ağzına alması için, alt
dudağını dışa kıvırıp, çenesini memeye dayaması ile başlayan yutkunma hareketleri ile emzirme başlar.
Emzirme ve emme en doğal olaylardan biridir.
Bebekler zaten içgüdüsel olarak emzirmeyi bilirler ve memeyi kısa sürede bulurlar. Esas olan bu doğal olayda
bebeğe yardımcı olacak hareketleri annenin yapıyor olmasıdır. Bunlar da kolay ve doğal hareket ve düşüncelerdir.
Emzirmeye ruhsal olarak hazır olmak, emzirmeyi içten istemek, sütün her zaman sık sık emzirdikçe bebeğe
yeteceğini bilmek, gece ve gündüz, günde en az 8-10 kez emzirmek, annenin, ailede ve evde bulunanlar tarafından
sürekli ve olumlu olarak desteklemesi, teşvik edilmesi son derece gerekli ve emzirmenin sürekliliği açısından çok
önemlidir.
Emzirme doğal bir olaydır
Bebek her istediğinde, her ağladığında emzirilmelidir, her iki memede boşaltılmalı, bebek kendi isteği dışında ya
da uykuya dalmadan memeden uzaklaştırılmamalıdır,
Emzirmenin saati ya da dakikası yoktur.
Süt olduğu sürece, bebek doyana ve memeden ayrılana kadar sürdürülebilir.
Emzirme bir anne için bebeğine sağlayabileceği en güzel, en sağlıklı, en güvenli ve garantili gelecek yatırımıdır
Bebeğin doyduktan ya da uyuduktan sonra memeden ayrılması doğal bir olaydıri. Bebeğin ani ve erken
memeden ayrılması, yetersiz beslenmenin yanı sıra ruhsal olarak da yetersizliğe, huzursuzluk ve ağlamaya neden
olur. Emzirme eyleminin başlangıcı gibi sonunu da bebek belirlemelidir.
Bebeğin doyduktan sonra memeden ayrılması ve eğer varsa gazının çıkarılması rahatı için önemlidir. Doğru
teknikle memeye yerleşen ve emen bir bebek, hava yutmayacağı için gaz oluşturmaz. Ama eğer huzursuz beslendi
ise, arada memeden ayrılıp tekrara döndüyse ya da hava yuttuysa bebeğin gazı olabilir. Doğru bir emzirme tekniği ile
bunun oluşması hemen tamamen engellenebilir.
Bebeğin annenin ya da babanın omuzuna karnı gelecek biçimde yumuşak bir biçimde yerleştirilip, sırtının hafifçe
sıvazlanması ile, kucakta sırtı anneye dönük olarak tutulması ve hafifçe karnının sıvazlanması ile, bebek gazını
çıkarabilir. Gaz için paniğe kapılmanın gereği yoktur, ek bir ilaç ya da bitki çayının verilmesine de ihtiyaç yoktur.
Aksine bu tür yabancı sıvılar ne kadar masum oldukları söylense ve bilinse de, bebeğe ve emzirmenin sürekliliğine
zarar verir. Bebekte ciddi allerji, hatta ölümlere, bebeğin barsak sisteminde tembelliğe ve ileriki yıllarda sorunlara
yol açabilir.
Yetersiz süt diye bir şey yoktur
“Yeterince emzirmemek” vardır. O nedenle, bebek kilo almıyorsa, öncelikle emzirme sıklığı ve süresi
sorgulanmalıdır. Bir bebek yeteri sıklıkta, sürede ve doğru biçimde emziriliyorsa buna rağmen gerçek bir kilo
alamama sorunu varsa, bebeğe bazı tetkikler yapılarak, altta yatan bir sorun olup olmadığı hekimince
değerlendirilerek gerekli müdahale yapılmalıdır.
Ek besinlere ne zaman başlamalıyız?
Anne sütü alabilen tüm bebeklerde, ek gıdaya, 6. Ayın sonunda, doğru ve yeterli miktarlarla ama mutlaka ve
mutlaka daha çok olarak anne sütü desteği ile geçilmelidir.
Öğünler anne sütü ile emzirilmediği zamanlarda ara öğünler şeklinde olmalıdır. Ve her ek besin tek başına ve
belli bir sıra ile başlanmalı ve daha ileriki aylarda karışık besinler verilmelidir.
Ek gıdaya, 6. Aydan önce her hangi bir geçerli tıbbi neden olmadan geçilmesi tehlikelidi. Bebeğin gelişimi ve
sağlığı için riskler içerir, enfeksiyon hastalıkları, özellikle ishaller erken ek gıdaya geçen bebeklerde ölüme bile yol
açabilir.
Bu nedenle ek gıdaya, 6. Aydan önce her hangi bir geçerli tıbbi neden olmadan geçilmemelidir, 6. Aydan itibaren
anne sütünün desteği ile ek gıdalar başlanmalı, bebek 2 yaşına gelene kadar emzirmeye devam edilmelidir. Çünkü 2
yaşta bile tek başına anne sütü bebeğin o yaştaki enerji ihtiyacının büyük bir kısmını sağlayabilmektedir.
Anneler emzirme ve anne sütü ile ilgili Yenidoğan Aile Sağlığı Merkezimizden yardım alabilirsiniz.